Azak Taburu
Azak Taburu (Ukraynaca: Полк Азов, Polk Azov), resmî olarak Özel Amaçlı Ayrı Azak Müfrezesi (Окремий загін спеціального призначення «Азов») olarak da bilinir, Ukrayna Ulusal Muhafızları'na bağlı, aşırı sağcı ve milliyetçi ideolojilere sahip olduğu iddia edilen bir askeri birimdir. İlk olarak Mayıs 2014'te, Donbas bölgesindeki savaş sırasında gönüllü milis gücü olarak kurulmuştur. Merkezi Mariupol şehrindedir.
Tarihçe
Azak Taburu, Rusya'nın desteklediği ayrılıkçı gruplara karşı savaşmak amacıyla 2014 yılında kuruldu. Başlangıçta, çoğunlukla aşırı sağcı görüşlere sahip gönüllülerden oluşuyordu. Tabur, Ukrayna ordusu ve diğer güvenlik güçleriyle koordineli olarak Donbas bölgesinde çeşitli operasyonlara katıldı.
- Kuruluş: Tabur, Ukrayna İçişleri Bakanlığı tarafından finanse edildi ve organize edildi. İlk komutanı Andriy Biletsky idi, Biletsky aynı zamanda "Vatansever Ukrayna" (Патріот України) adlı aşırı sağcı bir örgütün lideriydi.
- İlk Operasyonlar: Azak Taburu, Mariupol'un geri alınması da dahil olmak üzere, 2014 yılında birçok önemli operasyonda yer aldı. Bu operasyonlar, taburun hem Ukrayna'da hem de uluslararası alanda tanınmasını sağladı.
- Ulusal Muhafızlara Entegrasyon: 2014 yılının sonlarında, Azak Taburu resmen Ukrayna Ulusal Muhafızları'na entegre edildi ve askerleri Ukrayna ordusunun bir parçası haline geldi.
İdeoloji ve Eleştiriler
Azak Taburu, kuruluşundan bu yana aşırı sağcı ve hatta neo-Nazi ideolojilere sahip olduğu yönünde eleştirilere maruz kalmıştır. Taburun sembolleri, bazı kesimler tarafından faşist semboller olarak kabul edilmektedir. Andriy Biletsky'nin geçmişteki söylemleri ve taburun bazı üyelerinin aşırı sağcı görüşleri, bu eleştirilerin temelini oluşturmaktadır.
- Aşırı Sağ İddiaları: Birçok kaynak, Azak Taburu'nun aşırı sağcı ideolojilere sahip olduğunu ve tabur içinde neo-Nazi sempati besleyen kişilerin bulunduğunu iddia etmektedir.
- Uluslararası Tepkiler: Azak Taburu'nun ideolojisi ve eylemleri, bazı ülkeler ve uluslararası kuruluşlar tarafından kınanmıştır. Özellikle, taburun insan hakları ihlalleri yaptığına dair iddialar, uluslararası kamuoyunda endişe yaratmıştır.
Askeri Güç ve Yapı
Azak Taburu, Ukrayna Ulusal Muhafızları'na bağlı bir askeri birim olmasına rağmen, kendi içinde belirli bir özerkliğe sahiptir. Tabur, piyade, tank ve topçu birlikleri gibi çeşitli askeri unsurları içermektedir.
- Personel: Taburun personel sayısı zaman içinde değişmekle birlikte, genellikle birkaç yüz ila birkaç bin arasında değişmektedir.
- Ekipman: Azak Taburu, Ukrayna ordusunun sağladığı çeşitli askeri ekipmanlara sahiptir. Bunlar arasında zırhlı araçlar, topçu sistemleri ve hafif silahlar bulunmaktadır.
- Eğitim: Tabur askerleri, düzenli olarak askeri eğitimlerden geçmekte ve savaş yeteneklerini geliştirmektedirler.
2022 Rusya'nın Ukrayna'yı İşgali
Azak Taburu, 2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında özellikle Mariupol'de yoğun çatışmalara katılmıştır. Şehrin savunmasında önemli bir rol oynamışlardır.
- Mariupol Kuşatması: Azak Taburu, Mariupol'ün Rus güçleri tarafından kuşatılması sırasında şehrin savunmasında ön saflarda yer almıştır.
- Azovstal Demir Çelik Fabrikası: Tabur askerleri, Mariupol'deki Azovstal Demir Çelik Fabrikası'nda uzun süre direnmiş ve Rus güçlerinin ilerlemesini yavaşlatmıştır.
- Teslim Olma: Mayıs 2022'de, Azovstal Demir Çelik Fabrikası'nda bulunan Azak Taburu askerleri, Rus güçlerine teslim olmuştur. Bu olay, savaşın önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir.
Tartışmalar ve Sonuç
Azak Taburu, Ukrayna'nın savunmasında önemli bir rol oynamış olsa da, ideolojisi ve eylemleri nedeniyle tartışmalı bir birim olmaya devam etmektedir. Taburun aşırı sağcı geçmişi ve insan hakları ihlalleri iddiaları, uluslararası alanda eleştirilere neden olmuştur.
- Değerlendirme: Azak Taburu'nun geleceği ve rolü, Ukrayna'daki savaşın seyrine ve ülkenin politikalarına bağlı olacaktır.
- Mirası: Taburun mirası, hem Ukrayna içinde hem de uluslararası alanda uzun süre tartışılmaya devam edecektir.